Żelazo organiczne to termin, który odnosi się do żelaza występującego w połączeniu z organicznymi związkami chemicznymi, takimi jak aminokwasy, białka, czy inne cząsteczki organiczne. W kontekście suplementacji diety i zdrowia, żelazo organiczne jest często uznawane za lepiej przyswajalne przez organizm w porównaniu do żelaza nieorganicznego, czyli tego, które występuje w formie soli mineralnych, jak siarczan żelaza czy chlorek żelaza.
Charakterystyka żelaza organicznego
- Lepsza przyswajalność: Jedną z głównych zalet żelaza organicznego jest to, że jest ono lepiej wchłaniane przez organizm. Wchłanianie żelaza jest procesem skomplikowanym i zależy od wielu czynników, takich jak pH w przewodzie pokarmowym, obecność innych składników odżywczych oraz forma chemiczna żelaza. Żelazo organiczne, dzięki połączeniu z cząsteczkami organicznymi, jest często lepiej rozpoznawane przez komórki jelitowe, co ułatwia jego transport do krwiobiegu.
- Mniejsze ryzyko podrażnień przewodu pokarmowego: Żelazo organiczne jest zazwyczaj mniej drażniące dla układu pokarmowego w porównaniu do form nieorganicznych. Preparaty z żelazem organicznym mogą powodować mniejsze ryzyko wystąpienia efektów ubocznych, takich jak nudności, bóle brzucha czy zaparcia, które często towarzyszą suplementacji żelazem nieorganicznym.
- Formy żelaza organicznego: Najbardziej popularne formy żelaza organicznego w suplementach to chelaty aminokwasowe, takie jak żelazo bisglicynian czy żelazo glukonian. Chelaty te są związkami, w których żelazo jest związane z aminokwasami, co poprawia jego stabilność i przyswajalność.
Znaczenie żelaza w organizmie
Żelazo jest kluczowym składnikiem wielu procesów biologicznych. Jest niezbędne do produkcji hemoglobiny – białka odpowiedzialnego za transport tlenu we krwi, oraz mioglobiny – białka magazynującego tlen w mięśniach. Niedobór żelaza prowadzi do anemii, stanu charakteryzującego się obniżonym poziomem hemoglobiny, co może powodować objawy takie jak zmęczenie, osłabienie, zawroty głowy, a w ciężkich przypadkach nawet problemy z sercem.
Źródła żelaza organicznego
Żelazo organiczne naturalnie występuje w wielu produktach spożywczych, szczególnie w mięsie, rybach i podrobach, takich jak wątroba. Mięso dostarcza żelaza hemowego, które jest formą żelaza organicznego i jest bardzo dobrze przyswajalne przez organizm. Żelazo organiczne można również znaleźć w roślinach, choć jest to głównie żelazo niehemowe, które jest gorzej przyswajalne. Aby zwiększyć jego biodostępność, zaleca się spożywanie produktów bogatych w witaminę C w tym samym posiłku, co pomaga w absorpcji żelaza.
Podsumowanie
Żelazo organiczne (żelazo w płynie) to forma, która jest lepiej przyswajalna i mniej drażniąca dla przewodu pokarmowego niż formy nieorganiczne. Jest szczególnie istotne w suplementacji diety, zwłaszcza dla osób zmagających się z niedoborami tego pierwiastka. Jego suplementacja może być korzystna dla osób z anemią, sportowców oraz kobiet w ciąży, ale jak każdy suplement, powinna być stosowana z rozwagą i najlepiej pod kontrolą lekarza.